Internationale contracten: welk recht is van toepassing en welke rechter oordeelt bij geschillen?

Deze week in onze Zaak van de week: waarom is het zo belangrijk om in een contract vast te leggen welk recht van toepassing is en welke rechter er oordeelt bij een geschil?
Welk recht van toepassing is, is zeker belangrijk. U kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan het uitleggen van bepalingen in dat contract. Immers het Nederlands recht kan het contract anders uitleggen dan het Duits recht. Maar ook kunt u denken aan de mogelijkheden om levering of betaling af te dwingen. Een bepaling kan volgens het Nederlands recht een heel andere strekking hebben dan volgens buitenlandse wetten. Ook kan het buitenlandse rechtssysteem andere (dwingende) procedures voorschrijven voor het geval een tegenpartij haar verplichtingen niet (deugdelijk) nakomt. Het is dus belangrijk dat (Nederlandse) partijen, indien mogelijk, onder Nederlands recht contracteren.
Daarnaast is het, mocht het tot een dispuut/geschil komen met uw tegenpartij, normaal gesproken een groot voordeel indien de Nederlandse rechter bevoegd is om over dat geschil te oordelen. Dit maakt het immers een stuk gemakkelijker om de stap naar de rechter te maken, nu de fysieke afstand kort is en de te volgen procedures bekend zijn dan wel gemakkelijk te volgen in de Nederlandse taal. Let wel de bepaling die dit regelt in het contract moet duidelijk zijn. Alleen verwijzen naar bijvoorbeeld een “nader te bepalen” rechter, is niet voldoende.
Wat als er niets geregeld is?
Wordt er niets vastgelegd in het contract, dan is het nog steeds onduidelijk welk recht van toepassing is. De regel die dan geldt is afhankelijk van het soort contract dat wordt gesloten.
In het geval van een koopcontract voor de koop van goederen geldt dat het recht van het land van de verkoper geldt. In het geval van een overeenkomst voor het leveren van diensten geldt het recht van het land van de dienstverlener. Bij een aantal andere contracten en levering aan consumenten gelden overigens uitzonderingen.
Dan is nog de vraag welke rechter bevoegd is wanneer men hierover niets vastlegt in het contract. In het kort houden de Europese regels in dat de rechter uit de lidstaat waar de tegenpartij woont, bevoegd is om kennis te nemen van een geschil. Daarnaast gelden nog een aantal afwijkende regels, waaronder de regel dat bij de verkoop van goederen of diensten de rechter van de lidstaat waar ze moesten worden geleverd ook bevoegd is. Uiteraard zijn er binnen een bepaald land ook nog verschillen tussen de rechters. Ook mag niet elke rechter alle zaken behandelen. Deze regels zullen tevens moeten worden gevolgd.
Het is aldus wel degelijk belangrijk om e.e.a. vast te leggen in het contract, echter wanneer u aan consumenten levert, moet u er wel rekening mee houden dat deze extra beschermd zijn. Zo kunnen zij in veel gevallen alsnog terugvallen op hun eigen land en het aldaar geldende dwingende consumentenrecht. Deze consument zal dus alsnog procederen onder het eigen nationale recht.
Onze tip: Neem een rechtskeuze- en een forumkeuzebeding op in uw contract of de daarop van toepassing verklaarde algemene voorwaarden. Daarin kan dan uitdrukkelijk worden gekozen voor Nederlands recht en de Nederlandse rechter. Wanneer u grensoverschrijdend zaken doet, wordt dit juist nog belangrijker maar kan het helaas niet altijd 100% worden uitgesloten dat de consument niet alsnog kan procederen onder eigen recht. Bij twijfel, laat altijd een jurist over uw schouder meekijken.
Natuurlijk staan wij voor u klaar!
Het team van HBO Juristen.